Saturday, December 24, 2016

သူေတာ္ေကာင္းဆိုတာ

သူေတာ္ေကာင္းဆိုတာ

" သူေတာ္ေကာင္း " ဆိုတဲ႔ စကားလံုးကို ပါဠိဘာသာမွာ " သပၸဳရိသ " လို႔ ေခၚတယ္။ " သေႏၲာ ပုရိေသာ သပၸဳရိေသာ " ဆိုတဲ႔ အတိုင္း ၿငိမ္သက္ ေအးခ်မ္းေသာသူဟု အဓိပၸါယ္ရတယ္။ ျမန္မာလို သူေတာ္ေကာင္းဆိုတာ ေတာ္လည္းေတာ္ ေကာင္းလည္း ေကာင္းတယ္လို႔ ဆိုလိုတယ္။

ေတာ္တယ္ဆိုတာ အရည္အခ်င္း ရွိတာ။ ေကာင္းတယ္ဆိုတာ စိတ္ထားေကာင္းတာ။ ကိုယ္က်င့္ တရားနဲ႔ အသိဥာဏ္ဆိုတဲ႔ အရည္အခ်င္းလည္း ရွိတယ္။စိတ္ေနစိတ္ထားလည္း ေကာင္းတယ္ ဆိုရင္ ဒီလိုပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးကို " သူေတာ္ေကာင္း " တဲ႔။

တစ္နည္းအားျဖင့္ ေျပာ႐ရင္ " ေတာ္ " တယ္ ဆိုတာ ပညာအရည္ အခ်င္းကို ေျပာတာ။ " ေကာင္း " တယ္ဆိုတာအက်င့္စာရိတၱပိုင္း ဆိုင္ရာ ေကာင္းတာကို ေျပာတာ။ လူေတြကလူတစ္ေယာက္ကို   " လူေတာ္ " လို႔ ေျပာတာ သူရဲ႕ ပညာအရည္အခ်င္းကို ရည္ညႊန္းၿပီး ေျပာတာ။ " လူေကာင္း " လို႔ ေျပာတာက်ေတာ႔ အက်င့္စာရိတၱပိုင္းကို ရည္ညႊန္းတာ။ ပညာလည္း ေတာ္တယ္။ ကိုယ္က်င့္တရားလည္း ေကာင္းတယ္ေပါ႔။

သို႔ေသာ္ လူေတြထဲမွာ ပညာေတာ္တယ္။ကိုယ္က်င့္တရား မေကာင္းဘူး။ ကိုယ္က်င့္တရား ေကာင္းတယ္။ ပညာမေတာ္ဘူးဆိုသူေတြလည္း ရွိနိုင္တယ္။ ကိုယ္က်င့္တရားေကာင္းတယ္။ ပညာမေတာ္ဘူး။ ပညာေတာ္တယ္။ ကိုယ္က်င့္တရားမေကာင္းဘူးဆိုရင္ တစ္ျခမ္းပဲ႔ေနတယ္။ မျပည့္စံုဘူး။

အဲဒီေတာ႔ ဒီ ( ၂) ခုဟာ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ အတြက္ အေျခခံအားျဖင့္ ရွိရမယ့္ အရည္အခ်င္းျဖစ္တယ္။ ဒီ ( ၂)ခု ေအာက္ေလ်ာ႔လို႔ မျဖစ္ဘူး။ သို႔ေသာ္ မျဖစ္မေန တစ္ခုကိုသာ ေရြးခ်ယ္ရမယ္ဆိုရင္ ကိုယ္က်င့္တရားကို ေရြးရမွာ ျဖစ္မယ္။ ကိုယ္က်င့္တရား ေကာင္းဖို႔ ပိုၿပီး အဓိကက်တယ္။

" သီလေမဝသုတာ ေသေယ်ာ " တဲ႔။ ကိုယ္က်င့္သီလက အၾကားအျမင္ ပညာထက္ ပိုၿပီး ခ်ီးမြမ္းထိုက္တယ္လို႔ ဆိုတယ္။ သို႔ေသာ္ ကိုယ္က်င့္တရား ေကာင္းေသာ္လည္း အသိပညာ နည္းပါးသူဟာ အမ်ားအက်ိဳးအတြက္ လုပ္ နိုင္စြမ္း သိပ္မရွိဘူး။ ပညာအရည္အခ်င္းက ေတာ္ပါရဲ႕ ကိုယ္က်င့္တရားက မေကာင္းဘူးဆိုရင္ေတာ႔ ဒီပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးက အႏၲရာယ္မ်ားတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္လာ တတ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ သီလနဲ႔ ပညာလို႔ဆိုတဲ႔ ဒီအရည္အေသြး (၂)မ်ိဳးလံုး ရွိတယ္ဆိုရင္ အလြန္တန္ဖိုးရွိတဲ႔လူ ျဖစ္တာေပါ႔။

ဒီအရည္အေသြး ( ၂)ခုထဲမွာ တစ္ခုမွ ေလွ်ာ႔ပစ္လို႔ မရဘူး။ သီလရွိမွ ပညာ ရွိနိုင္တယ္။ ပညာရွိမွ သီလရွိနိုင္တယ္။ သီလပရိေဓာတာ ပညာ - ပညာကို သီလန႔ဲေဆးေၾကာရတယ္။ ပညာပရိေဓာတံ - သီလကို ပညာနဲ႔ ေဆးေၾကာရတယ္။

ေအး …… သူေတာ္ေကာင္းဆိုတာ ကိုယ္က်င့္တရားလို႔ ေခၚတဲ႔ သီလလည္းေကာင္းတယ္။ ပညာလည္းေတာ္တယ္ဆိုတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးပဲ။ သို႔ေသာ္ အဆင့္အျမင့္ဆံုး သူေတာ္ေကာင္းဆိုတာကေတာ႔ ဘုရားရဟႏၲာသာ ျဖစ္တယ္။

အေျခခံအားျဖင့္ သီလနဲ႔ ပညာရွိသူကို သူေတာ္ေကာင္းလို႔ ေျပာရတယ္။ ဒီေနရာမွာ သီလဆိုတာ သုစရိုက္တရား (၁၀)ပါးကို က်င့္သံုးျခင္းပဲ။ သုစရိုက္တရား က်င့္သံုးတဲ႔သူကို လူေကာင္းလို႔ ေျပာရမယ္။ ကံ ကံ၏ အက်ိဳးကို သိျမင္တဲ႔ ကမၼႆကထာ သမၼာဒိ႒ိ ၎ သမၼာဒိ႒ိထက္ အဆင့္ျမင့္တဲ႔ ဝိပႆနာသမၼာဒိ႒ိ ဆိုတဲ႔ အသိဥာဏ္မ်ိဳးရွိရင္ေတာ႔ " လူေတာ္ " လို႔ ေျပာရမယ့္ အဆင့္ ေရာက္တယ္။ ဒါ အေျခခံစံအားျဖင့္ ဒီလိုသတ္မွတ္တာ။

( ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ ေဒါက္တာနႏၵမာလာဘိဝံသ )

အ႒ကထာ ဆိုတာဘာလဲ

အ႒ကထာ ဆိုတာဘာလဲ

ယေန႔ေခတ္ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူငယ္မ်ားသည္ဘာသာေရးအသိအလြန္ပင္အားနည္းလ်က္ရွိသည္ကို
 ေတြ႔ေနျမင္ေနရပါသည္။အေၾကာင္းတိုက္ဆိုင္၍ဘာသာေရးအေၾကာင္းေျပာၾကရာတြင္"အ႒ကထာ"
ကဒီလိုဖြင့္ျပတယ္၊"အ႒ကထာ"ကဒီလိုဆိုတယ္စသည္အားျဖင့္ရွင္းျပ ေျပာဆိုမိတဲ့အခါမွာလူငယ္အမ်ားစုမွာ
"အ႒ကထာ"ဆိုတာဘာကိုေျပာမွန္းသိနားလည္ၾကျခင္းမရွိၾကသည္ကို ေတြ႔ရွိရပါသည္။ထို႔ေၾကာင့္
"အ႒ကထာ"ဆိုသည္မွာအဘယ္နည္းဟုသိခ်င္သူမ်ားအတြက္ဤေနရာမွ ေဖာ္ျပလိုက္ရပါသည္ ။
ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ ပါဠိေတာ္တြင္ အရိပ္အျမြက္မွ် ေဖာ္ျပထားသျဖင့္ အနက္
အဓိပၸာယ္အသိခက္ကြယ္၀ွက္တိမ္ျမဳပ္ေနသည္ကိုသိလြယ္ျမင္လြယ္ရန္အနက္အဓိပၸာယ္ေပၚ
လြင္ေအာင္ေဖာ္ျပေသာ စကားကို " အ႒ကထာ " ဟု ေခၚသည္ ။
ပ႒ာန္းပါဠိေတာ္တြင္ " ယံ ရူပံ နိႆယ မေနာဓာတု စ မေနာ၀ိညာဏဓာတု စ ၀တၱႏၱိ " တြင္ " ယံ ရူပံ "ဟု သာမန္မွ်သာ ေဖာ္ျပထားသည္ကို အ႒ကထာဆရာက " အၾကင္ ဟဒယ ၀တၳဳရုပ္ " ဟု ဖြင့္ျပသည္ ။ပါဠိေတာ္လာ ေလာက၀ိဒူဂုဏ္ေတာ္တြင္ ပါ၀င္ေသာ ေလာကကို အ႒ကထာဆရာက သတၱေလာကၾသကာသေလာက ၊ သခၤါရေလာက ဟူ၍ သံုးမ်ဳိးစလံုးကို ယူရမည္ဟု ဖြင့္ျပသည္ ။ ဤသို႔ ေလာကသံုးပါးကိုယူရမည္ဟု ဖြင့္ျပေသာ အ႒ကထာဆရာသည္ သတၱေလာကျဖစ္ေသာ သက္ရွိသတၱ၀ါတို႔၏ ေနထိုင္ရာၾသကာသေလာကဆိုင္ရာ ကမၻာၾကီးႏွင့္တကြ ၄င္းကမၻာၾကီး ျဖစ္ပံု ၊ ပ်က္ပံု ၊ တည္ပံု ၊ ရာသီဥတု ၊ ေန , လ ၊နကၡတ္ ဆိုင္ရာမ်ားကိုလည္း ဆက္လက္ ဖြင့္ျပရျပန္သည္ ။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ ဓမၼပဒ ကို ပါဠိေတာ္ ဟုေခၚသည္ ။
ဂါထာသက္သက္ျဖင့္ ေဟာၾကားထားေတာ္မူခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ ။ ယင္း ဓမၼပဒပါဠိေတာ္ ဂါထာတစ္ပုဒ္ကို ယူျပီး အ႒ကထာဆရာက " ေဇာတိကမေထရ္ " စသျဖင့္ ၀တၳဳမ်ားကို ေရးသားေတာ္ မူခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ ။
ဤသို႔ ေရးသားရာတြင္ " ေဇာတိကမေထရ္ " ၏ ပစၥဳပၸန္အေၾကာင္းအရာ အတၳဳပတၱိကိုေရာ ၊အတိတ္အေၾကာင္းအရာ အတၳဳပတၱိ ကိုပါ ေဖာ္ျပ ေရးသားခဲ့ရသည္ ။
အ႒ကထာ ကား အိႏၵိယတြင္ သဂၤါယနာသံုးတန္တင္ခဲ့ေသာ အ႒ကထာ သာသနာသကၠရာဇ္
(၂၃၅)တတိယသဂၤါယနာတင္ျပီးေနာက္ကိုးတိုင္း၊ကိုးဌာနသို႔သာသနာျပဳရဟန္းေတာ္မ်ားကို ေစလႊတ္၍ သီဟိုဠ္သို႔ သာသနာေရာက္ရွိျပီးေနာက္ပိုင္း တြင္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ သီဟိုဠ္အ႒ကထာ ႏွင့္ သာသနာသကၠရာဇ္ ( ၉၀၀ ) ႏွင့္ ( ၁၀၀၀ ) အတြင္း ရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသ စေသာ မေထရ္ျမတ္တို႔ ျပဳစုခဲ့ေသာအ႒ကထာသစ္မ်ား ဟူ၍ ရွိသည္ ။
တတိယသဂၤါယနာ တင္ခ်ိန္တြင္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာကို အျမစ္ပါလွန္ရန္ ပူးသတ္ေနၾကေသာ
အယူ၀ါဒအမ်ားအျပား ေပၚေနျပီျဖစ္သည္ ။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေထရ၀ါဒသာသနာ အိႏၵိယမွ ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ရသည္အထိ ျဖစ္ခဲ့ရသည္ ။ အထူးသျဖင့္ ျဗဟၼဏ ႏွင့္ မဟာယာန တို႔၏ သကၠတစာေပသာ ေနာက္ပိုင္းတြင္ျပန္႔ပြားထြန္းကားလ်က္ ရွိၾကသည္ ။ ျဗဟၼဏ ႏွင့္ မဟာယာန တို႔၏ သကၠတစာေပလာ အဆိုမ်ားမွာ အမႊမ္းတင္မႈ လြန္ကဲေသာ အေၾကာင္းအရာ အမ်ားအျပားပါ၀င္ေသာ စာေပ ျဖစ္သည္ ။ သီဟိုဠ္ကၽြန္းသို႔သာသနာေရာက္ျပီးေနာက္ ေထရ၀ါဒ ႏွင့္အျပိဳင္ မဟာယာနဂိုဏ္းမ်ားလည္း အစုအဖြဲ႕ၾကီးမားစြာ ရွိခဲ့သည္ကိုအားလံုး အသိပင္ ျဖစ္သည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ သီဟိုဠ္ကၽြန္းျဖစ္ အ႒ကထာမ်ားတြင္ ယင္း မဟာယာန တို႔၏ လြန္ကဲေသာအဆိုအမိန္႔မ်ားအရိပ္အေငြ႕ကင္းနိုင္မည္ မဟုတ္ဟု ယူဆနိုင္သည္ ။
သာသနာသကၠရာဇ္ ၉၀၀ - ၁၀၀၀ အၾကား ေအဒီ - ၅ - ရာစုအတြင္း သီဟိုဠ္ကၽြန္းသို႔ ေရာက္ရွိလာေသာ ရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသ ၊ ရွင္ဗုဒၶတၳ စေသာ အ႒ကထာသစ္က်မ္းျပဳ အရွင္ျမတ္မ်ားသည္ သီဟိုဠ္တြင္ရွိရင္း အ႒ကထာမ်ားကိုပင္ အေျခခံ၍ အ႒ကထာသစ္မ်ားကို ျပဳစုေတာ္မူခဲ့ရသျဖင့္ ယင္းအ႒ကထာသစ္မ်ားတြင္ ယင္းမဟာယာန တို႔၏ လြန္ကဲေသာ အမႊမ္းတင္ အဆိုအမိန္႔ အရိပ္အေငြ႕မ်ားလည္း ပါ၀င္လာရျခင္း ျဖစ္သည္ ဟု ယူဆနိုင္ျပန္သည္ ။ ယေန႔ ရဟန္းေတာ္မ်ား ၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား အသံုးျပဳ ကိုးကား ေန
ၾကေသာ အ႒ကထာမ်ားမွာ အ႒ကထာသစ္မ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္ ။ ဋီကာ မ်ားကား အလြန္ေနာက္က်မွေပၚလာေသာ က်မ္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္ ။
အ႒ကထာသစ္မ်ားသီဟိုဠ္ကၽြန္းတြင္ --
၁ ။ မဟာ၀ိဟာရ၀ါသီ ( ေထရ၀ါဒ )
၂ ။ အဘယဂီရိ၀ါသီ ( မဟာယာန )
၃ ။ ေဇတ၀န၀ါသီ ( ဟီနယာန ) ဟူ၍ ဂိုဏ္းၾကီးသံုးဂိုဏ္း ကြဲျပားတည္ရွိေနခ်ိန္တြင္
သာသနာႏွစ္၉၇၆ ၊ ေအဒီ - ၄၄၂ တြင္ သီဟိုဠ္သို႔ ေရာက္ရွိလာေသာ တရုတ္ရဟန္းေတာ္အရွင္ဖာဟိယန္ သည္အဘယဂီရိ၀ါသီဂိုဏ္းသို႔ၾကြ၍ မဟာယာန စာေပမ်ားကို ကူးယူျပီး တရုတ္ျပည္သို႔ သယ္ေဆာင္သြားသကဲ့သို႔သာသနာသကၠရာဇ္ - ၉၆၅ - ေအဒီ - ၄၂၁ တရုတ္ရဟန္းေတာ္ဖာဟိယန္ ထက္
 ( ၁၁ ) ႏွစ္ ေစာ၍ သီဟိုဠ္သို႔
ေရာက္ရွိေတာ္မူလာေသာ အရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသ မေထရ္ျမတ္္သည္ မဟာ၀ိဟာရ၀ါသီဂိုဏ္းသို႔ ၾကြ၍ေထရ၀ါဒဗုဒၶစာေပမ်ားကို ကူးယူျပီး ျမန္မာနိုင္ငံသို႔ သယ္ေဆာင္ေတာ္မူခဲ့သည္ ။
ရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသမေထရ္ျမတ္သည္ သီဟိုဠ္သို႔ ေရာက္ရွိေတာ္မူျပီးေနာက္ ေရွးဦးစြာ သီဟိုဠ္
ဘာသာကို သင္ယူေတာ္မူခဲ့သည္ ။ ၄င္းေနာက္ သီဟိုဠ္ဘာသာျဖင့္ ရွိေနေသာ ပိဋကစာေပမ်ားကို မာဂဓဘာသာျဖင့္ ျပန္ဆို ကူးေရးေတာ္မူသည္ ။ သီဟိုဠ္သို႔ သာသနာျပဳ ရွင္မဟိႏၵမေထရ္ျမတ္တို႔ သယ္ေဆာင္၍သင္ၾကားပို႔ခ်ခဲ့ေသာ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ား ၊ စတုတၳသဂၤါယနာတင္ခဲ့ေသာ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ား သည္ မာဂဓဘာသာျဖင့္ မွတ္တမ္းျပဳစုတည္ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္း ဓမၼကထိကရဟန္းတစ္ပါးက သီဟိုဠ္ဘာသာသို႔
ေျပာင္းလဲျပန္ဆိုခဲ့သျဖင့္ ရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသသီဟိုဠ္ေရာက္ခ်ိန္တြင္ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားမွာ သီဟိုဠ္ဘာသာျဖင့္ ရွိေနခဲ့သည္ ။
ထို႔ေၾကာင့္ ရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသ သည္ ေရွးဦးစြာ သီဟိုဠ္ဘာသာကို သင္ယူျပီး ပါဠိေတာ္နည္းျဖင့္
ျပန္လည္ကူးေရးေတာ္မူခဲ့သည္ ။ ပါဠိေတာ္နည္း ဟူသည္ မာဂဓဘာသာ ျဖစ္ေၾကာင္း သာရတၳက်မ္းတြင္ေဖာ္ျပထားသည္ ။ သီဟိုဠ္အ႒ကထာၾကီးမ်ားကို အေျခခံ၍ အ႒ကထာသစ္မ်ားကိုလည္း ေရးသားေတာ္မူခဲ့သည္ ။ ရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသ ေရးသားေတာ္မူေသာ အ႒ကထာသစ္မ်ားတြင္ သီဟိုဠ္အ႒ကထာပါ အဆို
အမိန္႔မ်ား အက်ဳံး၀င္ျပီးျဖစ္၍ သီဟိုဠ္အ႒ကထာမ်ားကို ျပန္လည္ၾကည့္ရႈရန္ မလိုေတာ့သျဖင့္ ရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသ ၏ အ႒ကထာသစ္မ်ားျဖင့္ ပါဠိေတာ္အဖြင့္မ်ား ျပီးျပည့္စံုျပီး ျဖစ္သည္ ။
ရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသ အ႒ကထာသစ္မ်ားမွာ ေအာက္ေဖာ္ျပပါအတိုင္း ျဖစ္သည္ ။ -
( ၁ )ု၀ိသုဒၶိမဂၢအ႒ကထာ = နိကာယ္ေလးရပ္ သုတၱႏၱပိဋက အဖြင့္
( ၂ )သမႏၱပါသာဒိကာ အ႒ကထာ = ၀ိနည္း ငါးက်မ္းအဖြင့္
( ၃ )သုမဂၤလ၀ိလာသိနီ အ႒ကထာ = ဒီဃနိကာယ္ ပါဠိေတာ္ သံုးက်မ္းအဖြင့္
( ၄ )ပပဥၥသူဒနီ အ႒ကထာ = မဇၥ်ိမနိကာယ္ ပါဠိေတာ္ သံုးက်မ္းအဖြင့္
( ၅ )သာရတၳပကာသနီ အ႒ကထာ = သံယုတၱနိကာယ္ ပါဠိေတာ္ ငါးက်မ္းအဖြင့္
( ၆ ) မေနာရထပူရဏီ အ႒ကထာ = အဂၤုတၱရနိကာယ္ ပါဠိေတာ္ ( ၁၁ ) က်မ္း အဖြင့္
( ၇ )အဌသာလိနီ အ႒ကထာ = အဘိဓမၼာ ဓမၼသဂၤဏီ ပါဠိေတာ္ အဖြင့္
( ၈ )သေမၼာဟ၀ိေနာဒနီ အ႒ကထာ = အဘိဓမၼာ၀ိဘင္း ပါဠိေတာ္ အဖြင့္
( ၉ )ပဥၥပကာရဏ အ႒ကထာ = က်န္အဘိဓမၼာ ငါးက်မ္း အဖြင့္
( ၁၀ )ကခၤါ၀ိတရဏီ အ႒ကထာ = ၀ိနယ ပိဋက ေဒြမာတိကာ အဖြင့္
( ၁၁ )ဓမၼပဒ အ႒ကထာ = ခုဒၵကနိကာယ္ ဓမၼပဒပါဠိေတာ္ အဖြင့္
( ၁၂ )ပရမတၳေဇာတိကာ အ႒ကထာ = ခုဒၵကပါဌ ႏွင့္ သုတၱနိပါတ္ ပါဠိေတာ္ အဖြင့္
( ၁၃ )ဇာတက အ႒ကထာ = ငါးရာငါးဆယ္ ဇာတ္နိပါတ္ အဖြင့္က်မ္းအေရအတြက္အားျဖင့္
( ၆၇ ) က်မ္းရွိျပီး ဆ႒သဂၤါယနာတင္မူ စာအုပ္အေရအတြက္အားျဖင့္ ( ၃၇ ) အုပ္ ရွိၾကသည္ ။ အျခားအဆိုတစ္ရပ္မွာ ပိဋကတ္သမိုင္းလာ အ႒ကထာ ( ၈၅ ) က်မ္း ရွိသည့္
အနက္ --ဒီဃနိကာယ္ အ႒ကထာ ( ၃ ) ၊ မဇၥ်ိမနိကာယ္ အ႒ကထာ ( ၃ ) ၊ သံယုတၱနိကာယ္ အ႒ကထာ ( ၅ ) ၊အဂၤုတၱရနိကာယ္ အ႒ကထာ ( ၁၁ ) ၊ ခုဒၵကနိကာယ္ အပါအ၀င္ ဇာတ္ အ႒ကထာ ( ၃၁ ) ၊ အဘိဓမၼ အ႒က-ထာ ( ၇ ) ၊ ၀ိနည္း အ႒ကထာ ( ၅ ) က်မ္းႏွင့္ ခုဒၵကပါ႒ ၊ ဓမၼပဒ ၊ သုတၱနိပါတ္ ၊ ကခၤါ၀ိတရဏီ ၊ ၀ိသုဒၶီမဂ္အ႒ကထာ ဟူ၍ အ႒ကထာက်မ္းေပါင္း ( ၇၁ ) က်မ္းကို ရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသ စီရင္ေတာ္မူခဲ့သည္ဟုဆိုသည္ ။
ထိုအခ်ိန္က အ႒ကထာက်မ္းသစ္မ်ားကို စီရင္ေတာ္မူေသာ အရွင္ျမတ္မ်ားမွာ ရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသ
တစ္ပါးတည္း မဟုတ္ေခ် ။ရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသႏွင့္ေခတ္ျပိဳင္ ရွင္ဗုဒၶတၳမေထရ္ျမတ္လည္း အ႒ကထာက်မ္းသစ္ အနည္းအက်ဥ္းကို စီရင္ေတာ္မူခဲ့ပါေသးသည္ ။ ရွင္ဗုဒၶတၳ စီရင္ေတာ္မူခဲ့ေသာ အ႒ကထာက်မ္းမ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္သည္ ။ --
( ၁ )မဓုရတၳ၀ိလာသိနီ အ႒ကထာ = ဗုဒၶ၀င္ ပါဠိေတာ္ အဖြင့္
( ၂ )၀ိနယ၀ိနိစၦယ အ႒ကထာ = ၀ိနည္းဆိုင္ရာ အဆံုးအျဖတ္ အဖြင့္
( ၃ )ဥတၱရ၀ိနိစၦယ အ႒ကထာ = ၀ိနည္းဆိုင္ရာ အဆံုးအျဖတ္ အဖြင့္
( ၄ )အဘိဓမၼာ၀တာရ အ႒ကထာ = အဘိဓမၼာ ခုႏွစ္က်မ္း အက်ဥ္း
( ၅ )ရူပါရူပ၀ိဘာဂ အ႒ကထာ = ရုပ္နာမ္ႏွစ္ပါးကို ေ၀ဖန္ျပေသာက်မ္း
က်မ္းအားျဖင့္ ( ၁ ) က်မ္း ၊ အုပ္ေရ ( ၁ ) အုပ္ ျဖစ္သည္ ။ အျခားအဆိုတစ္ရပ္ကမူ ဤအရွင္သည္
ခုဒၵကနိကာယ္ အပါအ၀င္ ဗုဒၶ၀င္အ႒ကထာ ႏွင့္ သာရတၳသဂၤဟအ႒ကထာ တို႔ကို စီရင္ေတာ္မူခဲ့သည္ဟုဆိုသည္ ။
အ႒ကထာသစ္က်မ္းျပဳ ေခတ္ျပိဳင္ေသာ အရွင္ႏွစ္ပါး အျပင္ ၄င္း အရွင္မ်ားေနာက္မွ ေပၚေပါက္
လာေသာအ႒ကထာသစ္က်မ္းျပဳအရွင္မွာ ရွင္ဓမၼပါလမေထရ္ျမတ္ ျဖစ္သည္ ။ ဤအရွင္ျပဳစုေတာ္မူခဲ့ေသာအ႒ကထာသစ္မွာ --
၁။ ဥဒါန
၂ ။ ကၠတိ၀ုတၱံက
၃ ။ ၀ိမာန၀တၳဳ
၄ ။ ေပတ၀တၳဳ
၅ ။ ေထရဂါထာ
၆ ။ ေထရီဂါထာ
၇ ။ စရိယာပိဋက
၈ ။ ေနတၱိပါဠိေတာ္ အဖြင့္ အ႒ကထာမ်ား ျဖစ္သည္ ။
၄င္းအားလံုးကို " ပရမတၳဒီပနီ " ဟုေခၚသည္ ။ က်မ္းအားျဖင့္ ( ၈ ) က်မ္း ၊ ဆ႒မူစာအုပ္ေရး ( ရ )
အုပ္ ရွိသည္ ။အျခားအရွင္ျမတ္မ်ား ျပဳစုေတာ္မူခဲ့ေသာ အျခား အ႒ကထာသစ္မ်ားလည္း ရွိေသးသည္ ။ ၄င္းတို႔မွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္သည္ ။
( ၁ )သဒၶမၼပကာသနီ အ႒ကထာ = ပဋိသမၻိဒါမဂ္ပါဠိေတာ္ အဖြင့္ ။ အရွင္မဟာနာမ ေခၚ အရွင္မဟာဘိဓာနစီရင္ေတာ္မူသည္ ။ က်မ္း ( ၁ ) ၊ အုပ္ေရ ( ၂ ) အုပ္ ျဖစ္သည္ ။
( ၂ )သဒၶမၼပေဇၨာတ အ႒ကထာ = စူဠနိေဒၵသ မဟာနိေဒၵသ ပါဠိေတာ္ အဖြင့္ ။ အရွင္ဥပေသန ျပဳစု စီရင္ေတာ္မူသည္ ။ က်မ္း ( ၂ ) ၊ အုပ္ေရ ( ၁ ) မျပည့္ ။
( ၃ ) ၀ိသုဒၵဇန၀ိလာသိနီ အ႒ကထာ = အပါဒါန္ ပါဠိေတာ္ အဖြင့္ ။ က်မ္းျပဳအရွင္ မထင္ရွား ၊ အခ်ဳိ႕ကအဘိဓမၼာ မူလဋီကာ က်မ္းျပဳ အရွင္အာနႏၵာမေထရ္ ၏ တပည့္ ျပဳစုစီရင္ေတာ္မူသည္ဟု ဆိုသည္ ။ က်မ္း ( ၁ ) ၊ အုပ္ေရ ( ၂ ) အုပ္ ျဖစ္သည္ ။စုစုေပါင္း အ႒ကထာက်မ္း အေရအတြက္ ( ၈၀ ) ျဖစ္ျပီး ဆ႒မူ အုပ္ေရ ( ၅၁ ) အုပ္ ရွိသည္ ။သာသနာႏွစ္ ၁၅ - ရာစုတြင္ သီဟိုဠ္တုမူလေသာမေက်ာင္းတြင္ သီတင္းသံုးေသာ အရွင္အႏုရုဒၶါမေထရ္ျမတ္က အဘိဓမၼာ ခုႏွစ္က်မ္း အက်ဥ္း ေရးသားေတာ္မူခဲ့ေသာ အဘိဓမၼတၳသဂၤဟ(သျဂၤဳ ိဟ္)က်မ္းကိုလည္းအ႒ကထာက်မ္းအျဖစ္ ေရတြက္ထားသည္။ ေသးငယ္ေသာ
က်မ္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္"လက္သန္းအ႒ကထာ"ဟုလည္း ေခၚေ၀ၚလ်က္ရွိၾကသည္ ။
အ႒ကထာ ဆိုသည္ အဘယ္နည္းဟု ေဖာ္ျပရွင္းလင္းျပီးတဲ့အခါ " ဋီကာ " က်မ္းမ်ားကိုလည္း
ခ်န္ထားခဲ့၍ မရပါ ။ သို႔ျဖစ္၍ " ဋီကာ " ဟူသည္ အဘယ္နည္းဟု ဆိုေသာ္ --
အ႒ကထာတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ အနက္အဓိပၸာယ္ခက္ဆစ္မ်ားကို ထပ္ဆင့္၍ ဖြင့္ျပေသာက်မ္းကို
" ဋီကာ " ဟုေခၚသည္ ။ မူလဋီကာ ဖြင့္ျပ ရွင္းလင္းထုတ္ေဖာ္မႈ မျပည့္စံုေသးသျဖင့္ ထပ္မံ ဖြင့္ျပေသာက်မ္းကို " အနုဋီကာ " ဟုေခၚသည္ ။ အခ်ဳိ႕ကို " မဓုဋီကာ " ဟု ေခၚသည္ ။ အခ်ဳိ႕ကို ဂဏၭိ ၊ အခ်ဳိ႕ကို ေယာဇနာဟု 
ေခၚသည္ ။ ဤဋီကာက်မ္းမ်ားကား အ႒ကထာ ေနာက္ အခ်ိန္ကာလ မ်ားစြာၾကာမွ ေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္္သည္ ။ ျမန္မာျပည္ထြက္ ဋီကာက်မ္းမ်ားလည္း ရွိသည္